2017第21届俄罗斯(莫斯科)国际军警与应急救援展
Джимми Уэйлс | |
Jimmy Wales | |
![]() Джимми Уэйлс, 2008 жыл, желто?сан | |
Ту?ан кездег? ес?м? |
百度 ▲(由吴巧琪整理)版权声明:凡本网注明来源:生命时报的所有作品,均为《生命时报》合法拥有版权或有权使用的作品,任何报刊、网站等媒体或个人未经本报书面授权不得转载、链接、转帖或以其他方式复制发布。
Jimmy Donal Wales |
---|---|
Ту?ан к?н? | |
Ту?ан жер? | |
Азаматты?ы | |
Компаниясы | |
Лауазымы | |
Компаниясы | |
Лауазымы | |
Компаниясы | |
Лауазымы |
Джимми Донал Уэйлс (а?ылш. Jimmy Donal Wales, сол сия?ты Джимбо (а?ылш. Jimbo) рет?нде танымал; А?Ш, Алабама, Хантсвилл, 1966 жылды? 7 тамызында ту?ан.) — американды? ?аламторшы-к?с?пкер, уики концепциясыны? идеологы, Уикипедия нег?з?н ?алаушы, Уикимедия ?орыны? т?ра?асы(2003-2006). Б?г?нг? к?нде (2011 жаз айлары) Уикимедия ?орыны? ??рметт? т?ра?асы, Wikia, Inc. компанияларыны? директоры.

?м?рбаяны
[??деу | ?айнарын ??деу]?з?н?? с?хбаттарыны? б?р?нде Уэйлс, анасыны? айтуы бойынша, 1966 жылды? 7 тамызында д?ниеге келген екен, алайда ресми туылу мерз?м? 8 тамыз болып жарияланды.[1] Джимми Уэйлс (?кес?) азы?-т?л?к д?кен?нде менеджер болып ж?мыс жасады. Оны? анасы Дорис пен ?жес? Эрма Мария Монтессорид?? ?д?с? нег?з?ндег? о?ыту ж?йес?н ?олданатын House of Learning (о?у ?й?) к?шкене жеке менш?к мектепке иел?к етт?. Б?л ?д?ст?? нег?з? - о?ушылар о?у т?р?н, уа?ытын ж?не мазм?нын т?бегейл? жа?дайда ?здер? аны?тайтынды?ында жатыр. Джимми Уэйлске б?р?нен б?рын энциклопедияны о?у ?найтын.
House of Learning мектеб?нен кей?н Уэйлс Randolph School (Рандольф мектеб?) б?л?м оша?ына, кей?н Обурн университет?не т?ст?. Кей?н ол Алабама Университет?нде о?ы?ан болатын. Университетт? т?мамда?аннан кей?н, Уэйлс ?аржы саласында?ы философия докторы ?ылыми д?режес?не ?зденуш? рет?нде диссертация жазу?а шеш?м ?абылдады. Осы?ан орай Алабама ж?не Индиана университеттер?ндег? курстар?а т?с?п, екеу?нде де саба? бере бастады. Б?ра? диссертацияны жазбады.
1994 жылы Уэйлс Чикаго?а к?ш?п барды, онда 2000 жыл?а дей?н ??нды ?а?аздарды саудалады ж?не жетк?л?кт? д?режедег? ?лкен табыс?а ?ол жетк?зе отырып, Chicago Options Associates компаниясында ?ызмет етт?.
1996 жылы Уэйлс Тим Шеллмен б?р?г?п, ?ерлерге арнал?ан? Bomis.com. ?здеу ж?йес?н ?алыптастырумен айналысатын Bomis компаниясыны? нег?з?н ?алады. Кей?н Уэйлске premium.bomis.com. порнографиялы? контент?ндег? а?ылы ?ор елеул? ?аражат?а иел?к етк?зд?.


2000 жылды? наурыз айында ?Нупедия? ерк?н энциклопедиясын жасады ж?не басты редактор ?ызмет?не философ-?алым Ларри Сэнгеромд? жалдады. Энциклопедия автор-мамандармен кел?с?мд? нег?зде ??рылды, энциклопедия ма?алалары сараптама ба?аларынан ?тк?з?лд?. Нупедияны? нег?зг? ойы а?ысыз ?аламтор-энциклопедиясыны? бос т?р?ан орнын толтыру болатын.
2011 жылды? 15 маусымда ашы? д?р?спен Россия?а келд?. Д?л 20-00 уа?ытта Пушкин кинотеатрында оны? д?р?с? басталды ж?не б?р са?аттар уа?ытына жал?асты. ?ал?ан са?аттарда ты?дармандар о?ан с?рауларын ?ойды. Келес? 16 маусым к?н? Уэйлс МИРЭА ?стаздары мен студенттер? алдында с?з алды.[2].
2011 жылы нем?ст?? ?Квадрига? саяси сыйа?ы беру ?азылы?ы ??рамынан Владимир Путинге марапат беруге ?й?арыл?ан шеш?м ?ш?н шы?ады. Б?л марапатты Россияны? ?к?мет басшысына бер?лмеу?н?? б?рден-б?р себеб? болды. Россияны? Президент? Медведев б?л жа?дайды ?йымдастыру комитет?н?? м?шелер?н?? ??ор?а?ты?ы мен ретс?зд?кт??? туындауы деп есептеп, осы о?и?адан кей?н ?халы?аралы? ?о?ам ?ш?н марапаттау б?ткен?н? м?л?мдед?.[3]
Уикимедиа ?оры
[??деу | ?айнарын ??деу]Нупедияда?ы контент к?лем? ?те а?ырын к?бейд?, 2001 жылды? 15 ?а?тарында Уэйлс пен Сэнгер Уикипедияны ??рды. Сайт бастап?ы кезде нупедия материалдарын алдын ала ??растыру?а арнал?ан болатын, б?раздан со? Уикипедияны? ?ар?ынды дамуы оны? басты жобасына айналды. Уикипедияны жасау ?с?мен ?р алуан кезе?дерде Сэнгер айналысты, Уэйлс к?п жа?дайда ?аржы м?селелер?н шеш?п отырды. За? ж?з?нде Сэнгерд? Уэйлс ж?мыс?а ?абылда?анды?тан, ол ?з?н Уикипедияны? нег?з?н б?рден-б?р ?алаушысы деп санайды.[4].К?п кеш?кпей Ларри Сенгер жобаны тастап, Уэйлст? бетке ?стаулы зиялы ?ауым мен барлы? элитаны (а?ылшын ?decidedly anti-elitist?) жек к?рет?н адам рет?нде к?рсет?п, сын?а ала сес к?рсетт?. Сэнгерд?? ж?мыстан кету туралы ?т?н?ш? осы уа?ыт?а дей?н а?ылшын Уикипедиясында?ы ?з?н?? ?атысушы б?л?м?нде бар.
2003 жылды? орта кезе??нде Джимми Уэйлс Флорида штатыны? Тампта?ы штаб-п?тер?нде бейкоммерциялы? ?йым болып табылатын Уикимедиа ?орын ??рды. ?ор Уикипедиа мен оны? а?айындас жобаларын ?олдау керек болатын. Сол уа?ыттан бер? Уэйлс ?ор президент? ж?не директорлар ке?ес?н?? м?шес? болып табылатынды?тан, оларды ?олдаумен белсенд? айналысады.
2005 жылдан осы уа?ыт?а дей?н (2011) Уикимедиа ?оры т?гелдей дерл?к гранттары мен жанашырлары есеб?нен ?амтамасыз ет?лед?.
Уэйлст? б?рнеше м?рте Уикипедия ережелер?н б?зушылы?ы бойынша айыптады. ?с?ресе, Novell компаниясыны? б?рын?ы ?ызметкер? Джефф Мерки Джимми Уэйлст? 2006 жылы Уикипедияда?ы ма?аланы а?ша бер?п ж?ндеуд? ?сын?анды?ы ?ш?н айыптады.[5].
Уэйлс кей кездер? Уикипедияда осы лауазымнан бас тартса да ж?не уикипедиялы? б?рлест?кке ?ред?к ке?ес бер?п отырса да, ((к?м?)) ?Ке? пей?лд? диктатор? деп мыс?ылдай атайды. Уикипедия?а арнал?ан Wired журналыны? кезект? н?м?р?н дайындауда ?Патша ?Феррари? к?л?г? болса да, Хёндамен ж?рет?н?? аны?талды.
Публицист Александр Генист?? п?к?р? бойынша, ?Джимми Уэйлс – электронды ?асырды? типт?к данышпаны. Компьютерл?к ойындарды? ?ялша? ?зд?г?, барып т?р?ан ?уес?ойы, Айн Ридт?? бостанды?с?йг?шт?к философиясына бас июш?, анархиялы? ?леуметт?к ??рылымдарды? жа?тасы, Уэйлс Уикипедияны ?олы бос уа?ытында торапты? ?лкен жоба болып ?алыптасатынын сезбей-а? ??рды. <…> Е? ?ызы?ы, Джимми Уэйлстен оны? т?пк?л?кт? ма?сатын с?ра?анда, ол: ?Еште?еде емес, тек ермек ?ана,? - дед?.?[6].
Бас?а жобалары
[??деу | ?айнарын ??деу]Уикипедияны? жет?ст?г?не ж?герленген Уэйлс 2004 жылы Анджелла Бизлимен б?рге ?р алуан сайттар ?ш?н wiki технологиясын ?олданып хостингтер берет?н Уикия (Wikia) коммерциялы? жобасыны? нег?з?н ?алады.
Жеке ?м?р?
[??деу | ?айнарын ??деу]
Б?р?нш? ж?байы Пэммен Джимми Уэйлс студентт?к практика кез?нде танысты. Онымен 1994 жылы Чикаго?а к?ш?п келд?.
Уэйлст?? ек?нш? ?йел? Кристина Роан Mitsubishi-де трейдер боп ?ызмет етт?. Роанмен де ажырасты. Осы некеден оны? ?ыз баласы бар.
Та?ы ?ара?ыз
[??деу | ?айнарын ??деу]Жариялан?ан ж?мыстары
[??деу | ?айнарын ??деу]![]() |
Орта??орда б??ан ?атысты медиа файлдар бар: Jimmy Wales |
- Роберт Брукс, Джон Корсон и Дж. Донал Уэйлс, ?The Pricing of Index Options When the Underlying Assets All Follow a Lognormal Diffusion? (1994, журнал ?Advances in Futures and Options Research?)
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, ?Throwing Sheep in the Boardroom: How Online Social Networking Will Transform Your Life, Work and World?, (2008)
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, ?Commentary: Create a tech-friendly U.S. government?, 2009
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, ?33 Million People in the Room: How to Create, Influence, and Run a Successful Business with Social Networking?, 2009
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, ?Marketing to the Social Web: How Digital Customer Communities Build Your Business?, 2009
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, ?Most Define User-Generated Content Too Narrowly?, 2009
- Джимми Уэйлс, Андреа Уэкери, ?Keep a Civil Cybertongue?, 2009
Дерекк?здер
[??деу | ?айнарын ??деу]- ↑ Крикун, Полина. Москву навестил идеолог и создатель Wikipedia, Вести.Ru (17.06.2011). Тексер?лд? 23 маусымны? 2011.
- ↑ Основатель Wikipedia выступил с лекцией в МГТУ МИРЭА М?ра?аттал?ан 26 а?панны? 2021 жылы. МГТУ МИРЭА
- ↑ Медведев: премия ?Квадрига? закончилась для мирового сообщества. — Правда.ру, 19 ш?лде 2011 ж..
- ↑ Why Wikipedia Must Jettison Its Anti-Elitism
- ↑ Основателя Wikipedia обвинили в редактировании статей за деньги. Lenta.ru (12 марта 2008). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 25 тамыз 2011. Тексер?лд?, 14 тамыз 2010.
- ↑ А. Генис. Коммунизм — это Интернет М?ра?аттал?ан 6 ?ырк?йект?? 2008 жылы. // ?Новая газета?, Цветной выпуск от 18.01.2008 № 01-02.